Ludzie
Raster
19.09.2025 - 15.11.2025Chochołów, Sławoszyno, Chęciny, Celejów – akcja wystawy dzieje się z dala od centrów sztuki, a jej bohaterami nie są artyści lecz tytułowi Ludzie – mieszkańcy polskich wsi i miasteczek. Akcja toczy się na przestrzeni trzech dekad, od lat 1960. po początek 1990. Wtedy właśnie, niezależnie od siebie i niezależnie od oficjalnej polityki artystycznej, Edward Dwurnik i Zofia Rydet, odbywali swoje wyjątkowe, prywatne podróże w głąb kraju. Ich celem było spotkanie mieszkających tam, zwyczajnych ludzi, rozmowa i rejestracja ich życia: portret na tle domostw i codziennych czynności. Praktyka obojga artystów miała niecodzienny wymiar – empatyczny i pełen egzystencjalnej emocji, ale była też poszukiwaniem niezapośredniczonej prawdy w realiach systemowej inżynierii społecznej i politycznej przemocy. Wbrew oficjalnym sloganom o awansie klasowym Dwurnik i Rydet – syn ślusarza i córka adwokata – tworzyli upodmiotowiony, humanistyczny obraz polskiego społeczeństwa, utkany z indywidualnych losów, imion i twarzy. Wystawa, po raz pierwszy w takim wymiarze, łączy w spójny krajobraz obrazy, rysunki i fotografie tych dwóch kluczowych postaci polskiej sztuki 2. połowy XX wieku, ukazując intuicyjną wspólnotę ich zainteresowań oraz bezkompromisową pasję uczłowieczania sztuki.
Do rozwinięcia tych dwóch historycznych zbiorów prac, w przekonaniu o ich głębokiej aktualności, zaprosiliśmy Pawła Althamera, artystę, który od lat realizuje swoją własną wizję uduchowionej rzeźby społecznej.